چگونه میتوانیم مواد غذایی را به درستی نگهداری کنیم؟
مقدمه:
نگهداری صحیح مواد غذایی یکی از مهمترین عوامل در حفظ سلامت و جلوگیری از هدر رفتن مواد غذایی است. با توجه به افزایش قیمت مواد غذایی و همچنین اهمیت حفظ محیط زیست، یادگیری روشهای صحیح نگهداری مواد غذایی بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. در این مقاله به بررسی روشهای مختلف نگهداری مواد غذایی میپردازیم.
بخش اول: اصول کلی نگهداری مواد غذایی
قبل از پرداختن به روشهای مختلف نگهداری مواد غذایی، لازم است با اصول کلی و مهم در این زمینه آشنا شویم:
- تمیزی: اولین و مهمترین اصل در نگهداری مواد غذایی، رعایت تمیزی است. دستها، ظروف، سطوح و هر چیزی که با مواد غذایی در تماس است باید کاملا تمیز باشد.
- دما: دمای مناسب برای نگهداری مواد غذایی مختلف، متفاوت است. برخی مواد غذایی نیاز به نگهداری در دمای یخچال (زیر 4 درجه سانتیگراد) دارند، در حالی که برخی دیگر را میتوان در دمای اتاق نگهداری کرد.
- رطوبت: رطوبت نیز در نگهداری مواد غذایی نقش مهمی دارد. برخی مواد غذایی در محیط خشک و برخی دیگر در محیط مرطوب بهتر نگهداری میشوند.
- نور: نور خورشید میتواند باعث فساد برخی مواد غذایی شود. بنابراین، بهتر است مواد غذایی را در محیط تاریک یا در ظروف مات نگهداری کنید.
- هوا: تماس با هوا میتواند باعث اکسید شدن و فساد برخی مواد غذایی شود. بنابراین، بهتر است مواد غذایی را در ظروف دربسته نگهداری کنید.
بخش دوم: روشهای نگهداری مواد غذایی
روشهای مختلفی برای نگهداری مواد غذایی وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در ادامه به بررسی برخی از این روشها میپردازیم:
- نگهداری در یخچال
یخچال یکی از رایجترین روشها برای نگهداری مواد غذایی است. دمای پایین یخچال باعث کاهش سرعت رشد باکتریها و فساد مواد غذایی میشود.
- نکات مهم در نگهداری مواد غذایی در یخچال:
- دمای یخچال را بین 0 تا 4 درجه سانتیگراد تنظیم کنید.
- مواد غذایی را در ظروف دربسته نگهداری کنید تا از خشک شدن و جذب بوهای دیگر جلوگیری شود.
- مواد غذایی خام را از مواد غذایی پخته شده جدا کنید.
- مواد غذایی را بر اساس تاریخ انقضا در یخچال بچینید. موادی که زودتر فاسد میشوند را در جلو قرار دهید.
- از قرار دادن مواد غذایی گرم در یخچال خودداری کنید.
- نگهداری در فریزر
فریزر با دمای بسیار پایین (معمولا 18- درجه سانتیگراد) میتواند مواد غذایی را برای مدت طولانیتری نگهداری کند. انجماد باعث توقف رشد باکتریها و حفظ کیفیت مواد غذایی میشود.
- نکات مهم در نگهداری مواد غذایی در فریزر:
- مواد غذایی را در ظروف مناسب فریزر یا کیسههای فریزر با ضخامت مناسب نگهداری کنید.
- قبل از انجماد، هوای اضافی را از کیسه فریزر خارج کنید.
- مواد غذایی را در بستههای کوچکتر تقسیم کنید تا بتوانید به مقدار مورد نیاز از آنها استفاده کنید.
- روی بستههای مواد غذایی تاریخ انجماد را بنویسید.
- برای یخ زدایی مواد غذایی، آنها را از فریزر به یخچال منتقل کنید تا به آرامی یخ زدایی شوند.
- خشک کردن
خشک کردن یکی از قدیمیترین روشهای نگهداری مواد غذایی است. در این روش، با حذف آب از مواد غذایی، رشد باکتریها و قارچها متوقف میشود.
- روشهای خشک کردن:
- خشک کردن در آفتاب
- خشک کردن در سایه
- خشک کردن با دستگاه خشک کن
- مواد غذایی مناسب برای خشک کردن:
- میوهها (مانند آلو، زردآلو، انگور)
- سبزیجات (مانند گوجه فرنگی، فلفل، سبزیجات معطر)
- گوشت (به صورت jerky)
- ماهی
- کنسرو کردن
کنسرو کردن شامل حرارت دادن مواد غذایی در ظروف دربسته است. این روش باعث از بین رفتن میکروارگانیسمها و آنزیمهای موجود در مواد غذایی میشود و آنها را برای مدت طولانی قابل نگهداری میکند.
- نکات مهم در کنسرو کردن:
- از ظروف شیشهای با درب فلزی استفاده کنید.
- ظروف و دربها را قبل از استفاده استریل کنید.
- مواد غذایی را به طور کامل در ظرف قرار دهید و فضای خالی کمی باقی بگذارید.
- پس از پر کردن ظروف، درب آنها را محکم ببندید.
- ظروف را در آب جوش به مدت کافی حرارت دهید.
- دودی کردن
دودی کردن روشی برای نگهداری گوشت و ماهی است. در این روش، مواد غذایی در معرض دود قرار میگیرند. دود حاوی مواد نگهدارنده طبیعی است که از رشد باکتریها جلوگیری میکند.
- شور کردن
شور کردن روشی برای نگهداری مواد غذایی با استفاده از نمک است. نمک با جذب آب از مواد غذایی، از رشد باکتریها جلوگیری میکند.
- مواد غذایی مناسب برای شور کردن:
- خیار
- کلم
- زیتون
- ماهی
- ترشی انداختن
ترشی انداختن روشی برای نگهداری مواد غذایی با استفاده از سرکه است. سرکه با خاصیت اسیدی خود از رشد باکتریها جلوگیری میکند.
- مواد غذایی مناسب برای ترشی انداختن:
- خیار
- کلم
- هویج
- فلفل
- نگهداری در روغن
نگهداری در روغن روشی برای نگهداری برخی مواد غذایی مانند سبزیجات و قارچ است. روغن از تماس مواد غذایی با هوا جلوگیری میکند و از رشد باکتریها جلوگیری میکند.
بخش سوم: نکات مهم در نگهداری مواد غذایی مختلف
- میوهها و سبزیجات:
- میوهها و سبزیجات را در یخچال نگهداری کنید.
- میوهها و سبزیجات رسیده را زودتر مصرف کنید.
- میوهها و سبزیجات را قبل از نگهداری نشویید.
- از نگهداری میوهها و سبزیجات در کیسههای پلاستیکی خودداری کنید.
- گوشت و مرغ:
- گوشت و مرغ را در یخچال یا فریزر نگهداری کنید.
- گوشت و مرغ خام را از مواد غذایی پخته شده جدا کنید.
- گوشت و مرغ را قبل از پخت به طور کامل یخ زدایی کنید.
- ماهی:
- ماهی را در یخچال یا فریزر نگهداری کنید.
- ماهی را قبل از پخت به طور کامل یخ زدایی کنید.
- تخم مرغ:
- تخم مرغ را در یخچال نگهداری کنید.
- از شستن تخم مرغ قبل از نگهداری خودداری کنید.
- لبنیات:
- لبنیات را در یخچال نگهداری کنید.
- لبنیات را در ظروف دربسته نگهداری کنید.
- نان:
- نان را در دمای اتاق یا فریزر نگهداری کنید.
- نان را در کیسههای پارچهای یا کاغذی نگهداری کنید.
بخش چهارم: جلوگیری از هدر رفتن مواد غذایی
- برنامهریزی برای خرید: قبل از رفتن به خرید، لیست مواد غذایی مورد نیاز خود را تهیه کنید.
- خرید به مقدار مورد نیاز: از خرید بیش از حد مواد غذایی خودداری کنید.
- استفاده از مواد غذایی قبل از انقضا: به تاریخ انقضا مواد غذایی توجه کنید و آنها را قبل از انقضا مصرف کنید.
- استفاده از باقیمانده غذا: باقیمانده غذا را در یخچال نگهداری کنید و در وعدههای بعدی مصرف کنید.
- کمپوست کردن: ضایعات مواد غذایی را کمپوست کنید.
نتیجه گیری
نگهداری صحیح مواد غذایی نقش مهمی در حفظ سلامت، جلوگیری از هدر رفتن مواد غذایی و حفظ محیط زیست دارد. با رعایت اصول کلی و استفاده از روشهای مناسب نگهداری مواد غذایی، میتوانیم مواد غذایی را برای مدت طولانیتری تازه و سالم نگه داریم.
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به برند لاویا است.